(Illustratie: Joe Bish)Dit bericht verscheen oorspronkelijk opMediaMenteUK. De eerste keer dat Rai Waddingham een stem hoorde, zei die tegen haar dat ze zelfmoord moest plegen. Behalve, nou ja, het was niet slechts één stem - het waren er drie. 'Ik logeerde bij een vriend thuis, en ik hoorde deze mannen over mij praten en dingen zeggen als: 'Ze' is dom,' 'Niemand mag haar,' en, 'Ze zou zelfmoord moeten plegen.' Ik nam aanvankelijk aan dat het mijn vrienden waren, omdat er drie jongens in het huis woonden, dus ik ging naar beneden om ze te confronteren, maar ze sliepen allemaal, wat echt raar was. Bovendien klonken de jongens die ik hoorde van middelbare leeftijd.' Waddingham was op dat moment 19. De stemmen stopten niet en ze begon al snel te geloven dat iemand haar door camera's in de gaten hield. Wie heeft de middelen om toezicht te houden in haar huis? De overheid. En buitenaardse wezens natuurlijk. Een verwrongen logica ontsproot uit haar geest, en ze werd geleidelijk meer overweldigd en paranoïde, bang voor de mensen om haar heen. Een arts nam haar uiteindelijk op in een psychiatrisch ziekenhuis, waar aanvankelijk schizofrenie bij haar werd vastgesteld en uiteindelijk 'een enorme hoeveelheid medicatie' moest nemen om ermee om te gaan.
Twee decennia later hoort Waddingham nu ongeveer 13 stemmen - meer dan ze ooit heeft gedaan. Het originele trio bestaat nog steeds, en praat nog steeds over haar, maar anderen duiken regelmatig in en uit. Zoals Bunny, een grappige maar nieuwsgierige vijfjarige ('ze maakt constant grappen'). Het grote verschil in dit alles is dat Waddingham zichzelf niet langer ziet als een psychisch probleem. Of beter gezegd, het staat haar leven niet meer in de weg. 'Toen ik in het ziekenhuis lag, was ik doodsbang voor mijn stemmen, omdat ze mijn eigenwaarde en zelfvertrouwen wegetsten', zegt ze. 'Ik hoor dezelfde stemmen die ik een aantal jaren geleden hoorde, maar ze verpletteren me niet op dezelfde manier. Ik geloof de stemmen niet meer letterlijk; Ik geloof ze symbolisch.'
Mensen die stemmen horen, wekken vaak argwaan in de verbeelding van degenen die dat niet doen, maar het komt vaker voor dan je zou denken: tussen 4 en 8 procent van de bevolking ervaart wat bekend staat als 'auditieve verbale hallucinaties'. Dat zijn potentieel 600 miljoen mensen wereldwijd. En hoewel 40 procent van ons op een bepaald moment in ons leven stemmen zal horen, leiden veel getroffenen, zoals Waddingham, een bevredigend, gezond leven. Een veel voorkomende misvatting, misschien gevoed door het soort 'drugsgekke schizofrene' koppen die je in de Mail , is dat mensen die stemmen horen een vorm van psychose hebben. Het is een van de meest voorkomende kenmerken, dat is waar, maar de meerderheid van de stemmenhoorders wordt niet gediagnosticeerd met schizofrenie. Voor hen is het horen van stemmen een alledaagse ervaring die is niet geassocieerd met onwel zijn.
Neem Nikki Mattocks bijvoorbeeld, die haar eerste stem hoorde op 14-jarige leeftijd. Vijf jaar later hoort ze momenteel tot 20 verschillende stemmen per dag. 'Het is erg verwarrend', zegt ze. 'Ze zeggen dingen als, 'Je bent lelijk',' 'Je bent dik' 'Je bent dom.' Vroeger was ik doodsbang - ik kreeg paniekaanvallen en probeerde zelfmoord te plegen om er maar vanaf te komen. Maar ik ben er nu aan gewend. Ik functioneer zoals iedereen zou doen. Ik hoor ze nu en ik praat nog steeds met je omdat ik heb geleerd hoe ik ze moet beheren.'
Soms zijn de stemmen zo intens dat Mattocks haar vrienden niet kan horen praten, maar ze zal gewoon zwijgend blijven zitten tot het voorbij is. 'Ik heb heel geduldige vrienden', lacht ze. Drinken is ook onvoorspelbaar. 'Laatst ging ik uit, en de eerste twee tot drie uur was het geweldig', legt ze uit. 'Maar toen begon ik nuchter te worden en voelde me weer rot. De stemmen worden niet mooier als ik dronken ben, alleen een beetje vreemder. Ze kunnen veranderen in geluiden - ik hoor willekeurige knallen, alsof ze me bang willen maken.' Om het hoofd te bieden, verlaat Mattocks het huis nooit zonder haar koptelefoon. Ze gebruikt de analogie van het plaatsen van een plug in de gootsteen om te voorkomen dat er water ontsnapt: de muziek houdt de onophoudelijke stroom van geluid op zijn plaats en op afstand, al was het maar voor een korte tijd. Voor Waddingham vindt ze dat het nuttig is om dingen op te schrijven of rechtstreeks tegen haar stemmen te praten. Maar in haar hoofd: 'Mensen kijken me raar aan als ik hardop tegen ze praat, wat eigenlijk triest is, nietwaar? Ik zou een Bluetooth-koptelefoon moeten kopen. Niemand zou het verschil weten.'
Op haar dieptepunt was het English Hearing Voices Network (HVN) ook een enorme hulp voor Waddingham. Het is een liefdadigheidsinstelling die een netwerk van peer-supportgroepen ondersteunt en mensen de mogelijkheid geeft om vrijuit over hun ervaringen te praten. Terwijl traditionele benaderingen gericht zijn op het onderdrukken van symptomen met medicatie, moedigt HVN mensen aan om hun relatie met stemmen te verkennen en te veranderen. Het is een aanpak die voor Waddingham werkte: 'Wat ik nu doe, is mijn stem geruststellen. Dus ik ga: 'Bedankt dat je me laat weten dat ik een beetje ongerust ben - ik denk dat ik veilig ben, maar ik zal een oogje in het zeil houden.' Als ik ze erken, worden ze stiller.'
De HVN maakt deel uit van de veel grotere International Hearing Voices Movement (HVM) die haar boodschap over de hele wereld verspreidt. Opgericht in Nederland in 1987, door een samenwerking tussen een psychiater, stemmenhoorder en journalist, ziet het zichzelf als een burgerrechtenbeweging. Dus in plaats van dat de experts bepalen wat er aan de hand is, maakt de persoon die daadwerkelijk stemmen hoort de keuze welke hulp ze nodig hebben. Het gaat erom het gesprek te openen in plaats van het af te sluiten, en ondanks het gevestigde verband tussen het horen van stemmen en traumatische levenservaringen, accepteert de HVM alle verklaringen voor het horen van stemmen en beschouwt het als een zinvolle, zij het soms pijnlijke ervaring. .
Waddingham bijvoorbeeld was als kind jarenlang seksueel misbruikt. Ze weet dat de misbruiker buiten haar familie was, maar hield het op een fles totdat ze naar de universiteit ging. Mensen die een trauma hebben overleefd, hebben veel meer kans het contact met de realiteit te verliezen, stemmen te horen en zich angstig te voelen. 'Al mijn stemmen zijn afgesplitste delen van mezelf', legt Waddingham uit. 'Ik heb jaren besteed aan het wegdrukken van al die gevoelens en emoties, en dat heeft me zoveel problemen bezorgd. Ik had zoveel slechtheid over mezelf geïnternaliseerd dat niet van mij was.'
Vooruitkijkend, het is iets wat ze graag veranderd zou zien. Op dit moment hebben we de neiging om over de diagnose te praten als verklaring voor de symptomen: iemand voelt zich down omdat hij depressief is. Maar we zijn niet zo goed in vragen: waarom voelen ze zich somber? Wat speelt er in hun leven? En hoewel we beter zijn geworden in het spreken over angst en depressie, rust er nog steeds een aanzienlijk stigma op stemmenhoorders. 'Voor sommige mensen lijkt het een stap te ver', legt de 31-jarige Jaabir uit, die vorig jaar ongeveer een half jaar stemmen hoorde. Hij heeft al sinds zijn tienerjaren last van geestelijke gezondheidsproblemen, versterkt door de dood van zijn vader op jonge leeftijd. 'Het is prima als je een angststoornis, depressie of borderline-persoonlijkheidsstoornis hebt - mensen kunnen dat wel begrijpen. Maar stemmen? Dat is behoorlijk in de war.' Het is ook belangrijk om de misvatting weg te nemen dat mensen die stemmen horen gewelddadig zijn, zegt Mattocks. 'Ik hoor verdomd veel stemmen, maar ik heb er nog nooit een gehoord die me heeft gezegd iemand anders fysiek pijn te doen. Zelfs als ik dat deed, betekent dat niet dat ik het ga doen.'
Ondanks de goede bedoelingen achter de plannen van Theresa May om de houding ten opzichte van geestelijke gezondheid te 'transformeren', hebben we duidelijk nog een lange weg te gaan. Maar als je ooit een stem hebt gehoord, is het antwoord niet zo ingewikkeld: laten we erover praten. Als er meer mensen naar voren komen en zeggen: 'Ik hoor stemmen, wat dan nog?' misschien beginnen we het stigma van de 'gekke persoon' aan te pakken en te ontrafelen.
De meer radicale verandering? Die is misschien moeilijker te repareren. 'Droevigheid van stemmen kan worden gekoppeld aan veel dingen die in onze wereld gebeuren: trauma, natuurlijk, maar ook armoede, racisme, slachtofferschap en pesten', legt Waddingham uit. 'Ik wil gewoon dat we een samenleving hebben die mensen niet in de war brengt.'
Volg Louise Donovan op Twitteren.